مرغ بومی یکی از پرطرفدارترین نژادهای مرغ در ایران است که به‌خاطر مقاومت بالا، سازگاری با شرایط اقلیمی و کیفیت بالای تخم‌مرغ، در بین پرورش‌دهندگان خانگی و نیمه‌صنعتی محبوبیت زیادی دارد. اما بسیاری از افراد این سؤال را دارند که چگونه می‌توان مرغ بومی را به تخمگذاری وادار کرد؟ در این مقاله به مهم‌ترین نکات برای افزایش تخمگذاری در مرغ بومی می‌پردازیم.
۱. انتخاب نژاد مناسب بومی
همه‌ی مرغ‌های بومی توانایی تخمگذاری بالا ندارند. برخی از نژادها بیشتر گوشتی هستند و برخی دیگر تخمگذار. نژادهایی مثل مرغ بومی اصلاح‌شده، مرندی، گلپایگانی و سیستانی عملکرد بهتری در تخمگذاری دارند. پس اولین گام برای افزایش بازده، انتخاب نژاد بومی اصلاح‌شده و سالم است.
۲. تغذیه اصولی و متعادل
تغذیه مهم‌ترین عامل در تخمگذاری مرغ بومی است. برای اینکه مرغ به‌طور منظم تخم بگذارد باید رژیم غذایی‌اش شامل:
-
پروتئین (۲۵٪ جیره) از منابعی مثل کنجاله سویا یا پودر ماهی،
-
کلسیم کافی از طریق پودر صدف یا پوسته تخم‌مرغ خردشده،
-
ویتامین D3 و فسفر برای جذب بهتر کلسیم،
-
و کربوهیدرات‌های انرژی‌زا مانند ذرت و گندم باشد.
همچنین تأمین آب تمیز و خنک در تمام ساعات شبانه‌روز بسیار حیاتی است؛ چون کمبود آب حتی برای چند ساعت می‌تواند باعث توقف کامل تخمگذاری شود.
۳. نور مناسب برای تخمگذاری
مرغ‌های بومی برای تخمگذاری به ۱۴ تا ۱۶ ساعت نور در روز نیاز دارند. در فصول سرد یا زمستان که طول روز کوتاه است، باید از نور مصنوعی (لامپ سفید ۱۰ تا ۱۵ وات برای هر ۴ مترمربع) استفاده شود. نور کافی به تحریک غده هیپوفیز مرغ کمک کرده و باعث ترشح هورمون‌های تخمگذاری می‌شود.
۴. کنترل استرس و آرامش محیط
مرغ بومی اگر دچار ترس، سروصدا یا استرس شود، فوراً تخمگذاری را متوقف می‌کند. محل نگهداری مرغ‌ها باید آرام، بدون صدای بلند و با تهویه مناسب باشد. همچنین از ورود حیوانات مزاحم مثل سگ و گربه جلوگیری شود تا مرغ‌ها احساس امنیت کنند.
۵. پیشگیری از کرچی
مرغ‌های بومی معمولاً تمایل بالایی به کرچ شدن دارند؛ یعنی روی تخم‌ها می‌نشینند و دیگر تخم تازه نمی‌گذارند. اگر هدفتان تولید مداوم تخم‌مرغ است، باید با روش‌هایی مثل برداشتن تخم‌ها بلافاصله بعد از گذاشتن، افزایش نور و جابه‌جایی مرغ کرچ‌شده از این حالت جلوگیری کنید.
۶. بهداشت و سلامت گله
مرغ بیمار یا ضعیف نمی‌تواند تخمگذاری کند. واکسیناسیون منظم، ضدعفونی لانه‌ها و استفاده از شن و ماسه خشک برای بستر باعث حفظ سلامت گله می‌شود. همچنین بهتر است هر چند ماه یکبار از مکمل‌های معدنی و مولتی‌ویتامین استفاده کنید تا بدن مرغ ضعیف نشود.
جمع‌بندی
برای اینکه مرغ بومی شما به‌صورت منظم تخم بگذارد، باید سه عامل را همیشه در نظر بگیرید: تغذیه کامل، نور کافی و محیط بدون استرس. با رعایت این نکات ساده، حتی مرغ‌های بومی معمولی هم می‌توانند در سال بیش از ۱۸۰ تا ۲۳۰ عدد تخم‌مرغ باکیفیت تولید کنند.
نظرات
ارسال یک نظر