مرغ بومی به‌عنوان یکی از مقاوم‌ترین و پرطرفدارترین نژادهای طیور در ایران شناخته می‌شود. این مرغ‌ها علاوه بر مقاومت بالا، کیفیت تخم‌مرغ بسیار مناسبی دارند، اما گاهی پرورش‌دهندگان با مشکل کم شدن تخمگذاری مرغ بومی مواجه می‌شوند. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین علت‌های کاهش تخمگذاری و راهکارهای رفع آن می‌پردازیم.
۱. تغذیه نامناسب
یکی از شایع‌ترین علت‌های کاهش تخمگذاری، تغذیه نامتعادل است. اگر مرغ بومی پروتئین کافی، کلسیم و ویتامین‌های مورد نیاز بدن خود را دریافت نکند، تخمگذاری کاهش می‌یابد. منابع پروتئین مانند کنجاله سویا و پودر ماهی و منابع کلسیم مانند پودر صدف یا پوسته تخم‌مرغ خرد شده ضروری هستند. همچنین، کمبود ویتامین D3 باعث عدم جذب کلسیم و کاهش کیفیت و تعداد تخم‌ها می‌شود.
۲. نور ناکافی
مرغ‌ها برای تخمگذاری به ۱۴ تا ۱۶ ساعت نور در روز نیاز دارند. در فصول زمستان یا روزهای کوتاه، کمبود نور می‌تواند تولید هورمون‌های تخمگذاری را کاهش دهد. استفاده از نور مصنوعی در سالن‌ها و لامپ‌های مناسب به تحریک سیستم تولید مثل مرغ‌ها کمک می‌کند و میزان تخمگذاری را افزایش می‌دهد.
۳. سن مرغ‌ها
مرغ بومی نیز مانند سایر نژادها دارای دوره اوج تخمگذاری است. معمولاً مرغ‌ها از ۱۸ هفتگی شروع به تخمگذاری می‌کنند و در سن ۲۶ تا ۳۶ هفتگی به اوج می‌رسند. پس از ۳۶ تا ۴۰ هفتگی، به تدریج تخمگذاری کاهش می‌یابد. بنابراین، بخشی از کاهش تخمگذاری طبیعی و مرتبط با سن مرغ است.
۴. استرس و شرایط محیطی
مرغ بومی تحت تأثیر سر و صدای زیاد، تغییرات دمایی، تهویه نامناسب یا ورود حیوانات مزاحم ممکن است تخمگذاری را کاهش دهد. محیطی آرام، تهویه مناسب، بستر خشک و دسترسی به آب تمیز، به حفظ تولید منظم تخم کمک می‌کند.
۵. بیماری‌ها و سلامت گله
بیماری‌های ویروسی، باکتریایی یا انگلی می‌توانند به سرعت تخمگذاری را کاهش دهند. واکسیناسیون منظم، ضدعفونی سالن‌ها، استفاده از مکمل‌های ویتامینی و معدنی و جداسازی مرغ بیمار از گله از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ سلامت و افزایش تولید تخم است.
۶. کرچی
مرغ‌های بومی اغلب غریزه کرچی دارند و هنگامی که روی تخم‌ها می‌نشینند، دیگر تخم تازه نمی‌گذارند. اگر هدف شما تولید مداوم تخم‌مرغ است، باید با برداشتن تخم‌ها، افزایش نور و تغییر مکان مرغ کرچ از توقف تولید جلوگیری کنید.
جمع‌بندی
به‌طور کلی، کاهش تخمگذاری مرغ بومی دلایل متعددی دارد که شامل تغذیه نامناسب، نور کم، سن مرغ، استرس محیطی، بیماری‌ها و کرچی است. با رعایت نکات ساده اما مؤثر مانند تغذیه کامل، نور کافی، محیط آرام و رعایت بهداشت، می‌توان میزان تخمگذاری مرغ‌های بومی را به‌طور چشمگیری افزایش داد و حتی در سال بیش از ۱۸۰ تا ۲۳۰ عدد تخم‌مرغ باکیفیت دریافت کرد.
نظرات
ارسال یک نظر